Pljevaljske novine web portal
Povezane vijesti
Najveće bogatstvo Pljevalja su mladi talenti koji svojim radom i rezultatima na svim životnim poljima pokazuju da su pravi ambasadori naše zemlje i dokazuju da naš grad ima čime da se diči. Jedan od takvih mladih ljudi je osamnaestogodišnji Nikola Stanić koji je postigao do sada mnogo više nego što je mogao da zamisli kada se vinuo na put dug 2.000 km. Nikola je nakon završetka drugog razreda Gimnazije „Tanasije Pejatović“ kao najbolji učenik te generacije dobio stipendiju UWC Atlantic College u Velikoj Britaniji. Dok je bio u osnovnoj školi, a kasnije u Gimnaziji, postizao je sjajne rezultate na državnim takmičenjima iz biologije, a u Velikoj Britaniji nastavio je da se bavi izučavanjem bilogije i hemije i da ređa odlične ocjene.
Kao perspektivnog učenika Nikolu su nakon završetka srednje škole u Velikoj Britaniji primili na čak šest svjetskih univerziteta: University College London, Yale NUS, New York University Abu Dhabi, University of Rochester i University of Richmond i Northwestern u Čikagu za koji se odlučio i gdje planira da izučava molekularnu biologiju. Po Nikolinim riječima ukoliko ne bude sebe vidio u ovoj oblasti, alternativa je biohemija ili neuro medicina, slične oblasti koje se fokusiraju na napretke u medicine, proizvodnju novih lijekova. Ovaj univerzitet okuplja najtalentovanije učenike i profesore iz čitavog svijeta i Nikola je srećan što će imati priliku da postane dio takve ekipe. Da su Nikolin talenat i znanje prepoznati u svijetu govore činjenice – mogućnost studiranja na šest prestižnih svjetskih univerziteta na koje se prijavi po 40.000 kandidata, gdje su stipendije oko 80.000 evra za jednu godinu. Troškove puta, koji nisu mali, moraće sam da finansira. Sponzori su Nikoli do sada izlazili u susret, a nada da će i dalje.
Odlične ocjene iz srednje škole, preporuke profesora i takmičenja – bili su opredjeljujući za univerzitete na koje je Nikola primljen. Šest mjeseci prije završetka škole učenici rade sa stručnim timovima koji im pomažu u odabiru fakulteta, tako da je za Nikolu neshvatljivo da kod nas učenici na kraju završnih razreda još nisu odlučili šta će da studiraju.
Nije mu bilo lako kada je pošao u Veliku Britaniju jer je prije polaska izgubio majku, koja mu je bila veliki oslonac u životu, ali krenuo je željan novih saznanja i boljeg života. Bio je, kaže, i srećan i tužan ali uz podršku porodice, Gimnazije „Tanasije Pejatović“, Rudnika uglja… uspio je da pronađe svoje mjesto u ovoj prestižnoj školi. Najveća lekcija koju je naučio za dvije godine provedene u Velikoj Britaniji jeste da je potrebno više rada, a manje priče.
U Internatu u Velikoj Britaniji upoznao je ljude iz preko stotinak zemalja i srećan je što je stekao veliki broj prijatelja.Veliki je dar, kaže, kada čovjek ima priliku da komunicira sa princezom iz Belgije, izbjeglicom iz Avganistana, Jevrejima, Palestincima… Shvatio jekoliko su ljudi slični, koliko imaju slične strahove i vole slične stvari. Shvatio je koliki potencijal leži u ovom svijetu koji je korumpiran problemima. Ranije bi, kaže, dok je čitao o izbjegličkim krizama, potencijalnim ratovima u Venecueli ili na Bliskom istoku bio ravnodušan, ali danas vidi koliko to ima uticaja na njega jer ta varnica koja se desi može da pokrene svijet na noge.
Skroman, elokventan, siguran u sebe i svoje ciljeve, Nikola ne voli da se hvali, iako itekako ima čime.
– U Internatu sam proveo dvije godine gdje je sistem obrazovanja bio sasvim drugačiji nego kod nas. Manje je predmeta ali se detaljnije izučavaju, što je mnogo bolje. Planiram u budućnosti da se bavim naukom, a ovde sam imao priliku da istražujem prirodne nauke i matematiku. Moj diplomski rad bio je na temu istraživanja uticaja nekog ekstrakta iz Velike Britanije i nekih antibiotika na ešerihiju koli koja je otporna na sve antibiotike. Identifikovali smo gene koji su otporni na te antibiotike. Osmišljavamo alternativne lijekove da bi porazili tu bakteriju. Ovo su naivni prvi koraci koji su daleko od suštinske nauke jer je nauka danas na zapadu na mnogo većem nivou, skuplja, sofisticiranija – priča Nikola i dodaje da je imao čast da radi sa nekim naučnicima u Kardifu koji su bavili imunoterapijom i koji su uspjeli da eliminišu hemoterapiju koja se koristi u borbi protiv karcinoma.
– Danas se koristi imuni sistem oboljele osobe. Tu sam uspio mnogo da naučim.
Suština te terapije je da se koriste bijela krvna zrnca koja proizvode antitijela, ona se povežu sa nekom blago radioktivnom česticom ili modifikuju do te mjere da prepoznaju ćelije karcinoma koje bivaju uništene od imunog sistema. To je već stvar sadašnjice u Britaniji umjesto hemoterapije. Rezultati su izuzetni, ali je ova terapija skupa, nema nus pojava kao hemoterapija. Kod nekih tipova karcinoma veoma je uspješna, čak i u poodmakloj fazi – objašnjava Nikola.
S obzirom da ima prijatelja koji je student druge godine na univerzitetu u Čikagu, Nikola je svjestan da ga na studijama očekuje mnogo rada.
– Prijatelj me je upozorio da je to rigorozna akademska ustanova, ne očekujem opuštene četiri godine, ali navikao sam na rad. Radujem se i ne plašim. Čovjek se jedino može unaprediti ukoliko se izloži pritisku i okruži pametnim ljudima koji su ambicizni i znaju šta žele. Čikago ima veliki broj kompanija koje se bave istraživanjem novih lijekova i veliki broj istraživačkih centara, što će mi mnogo značiti. Provodiću neke raspuste ili radeći ili istražujući – ističe Nikola koji je i pored svih obaveza stigao da nauči španski jezik, pohađa časove gitare, ragbija. Putovao je dosta: bio je u Kembridžu, Oksfordu, pozvan je bio da boravi na univerzitetu u Singapuru, Abu Dabiju…
Njegovi desetogodišnji plan je da ostane na univerzitetu da predaje i da radi u nekom istraživačkom centru gdje će se baviti naukom. Nikola zna šta hoće u životu, a ima znanje i želju da napreduje u svijetu nauke. Želimo mu da i dalje prati svoje snove, a sudeći po njegovom dosadašnjem radu i neiscrpnoj energiji u njihovo ispunjenje ne sumnjamo.
S.Z.
Tekst objavljen u Pljevaljskim novina 15. jula 2019. godine
Najbolji ambasador Pljevalja
Nikola prijateljima priča o Pljevljima, o gradu u kome ljudi rade teško uprkos ekonomskim problemima, zagađenju, talentovanim učenicima, bogatoj kulturnoj baštini…
– Želim da Pljevlja predstavim na bolji način. Problema ima svugdje. Da sam ostao u Gimnaziji “Tanasije Pejatović” sigurno bi moj put bio teži. Upisao bih fakultet vjerovatno u Evropi, Njemačka ili Austrija. Maturirao sam sa 150 učenika iz genaracije. Proslava je bila slična kao kod nas – kaže Nikola koji je 15. juna sa generacijom iz Gimnazije “Tanasije Pejatović” proslavio maturu u Hotelu “Pljevlja”. Sa Nikolom smo pričali dok se odmarao od školskih obaveza spremajući se za nove na fakultetu. U Pljevlja je dolazio dva puta godišnje dok će sada dolaziti jednom. Teško je, obaveze Nikolu udaljuju od porodice ali njegov cilj je vrijedan odricanja. Da svijet učini boljim i ljudima lagodnijim za život kroz nauku i naučna dostig
