Mišić srca stvorena je da radi trajno i uzastopno tokom celog života. Kontrakcije mišićnih vlakana je ono što doživljavamo kao otkucaje srca, a nastaju kao slijed električne aktivnosti koja protiče kroz srce u preciznom odnosu kroz unapred određene puteve kontrolisanom brzinom.
Koji su normalni otkucaji srca?
Brzina otkucaja srca je pod uticajem aktivnosti živaca i nivoa hormona koji se kreću krvotokom. Ovo znači da postoji mnogo razloga zašto dolazi do usporenog ili ubrzanog rada srca. Otkucaji srca ponekad mogu da budu brži, a ponekad sporiji jer je broj otkucaja srca u jednoj minuti ili srčana frekvencija pod uticajem hormona adrenalina i noradrenalina. Na brzinu otkucaja mogu uticati na hormone štitne žljezde – kada ih je previše ubrzano srce, kada ih je premalo, ono kuca sporije.
Ne, normalni otkucaji srca kod zdravih odraslih osoba su između 60 i 100 u minuti. Kod zdravih ljudi bez srčanih problema može se dogoditi i niža frekvencija, posebno kod onih osoba koje su prirodno više fizički aktivne. Normalna brzina otkucaja srca može da se promeni i zbog spoljnih uticaja poput straha, bola i drugih osećanja. Ne, srce može da kuca neprimjereno brzo ili sporo, a onda to ukazuje na potencijalno veliki problem. Razlika kod brzine kucanja srca vidljiva je kod različitih pola i godina.
Normalni otkucaji srca u mirovanju
žene:
⦁ 18-25 godina = 74-78
⦁ 26-35 godina = 73-76
⦁ 36-45 godina = 74-78
⦁ 46-55 godina = 74-77
⦁ 56-65 godina = 74-76
⦁ 65+ godina = 73-76
Muškarci:
⦁ 18-25 godina = 70-73
⦁ 26-35 godina = 71-76
⦁ 36-45 godina = 72-75
⦁ 46-55 godina = 72-76
⦁ 56-65 godina = 72-76
⦁ 65+ godina = 70-73
Normalni otkucaji srca za vreme i nakon vežbanja povećavaju ranije navedene vrednosti za oko 30 otkucaja u minuti.
žene:
⦁ 18-25 godina = 100-170
⦁ 26-35 godina = 94-160
⦁ 36-45 godina = 90-153
⦁ 46-55 godina = 85-145
⦁ 56-65 godina = 83-140
⦁ 65+ godina = 78-132
Muškarci:
⦁ 18-25 godina = 95-162
⦁ 26-35 godina = 93-157
⦁ 36-45 godina = 88-149
⦁ 46-55 godina = 74-142
⦁ 56-65 godina = 80-163
⦁ 65+ godina = 75-128
Vrednosti i brzina otkucaja srca različita je od osobe do osobe pa zavisi i od njihovog telesnog stanja. Problemi sa srčanim događajima su uglavnom ako osoba u mirovanju kontinuirano ima otkucaje srca veće od 100 ili ispod 60.
Niži otkucaji srca kod sportista su normalni pa mogu da budu od 40 do 60 minuta. Kod gojazmih osoba nije neobično da imaju visoko otkucaje srca. Otkucaji srca u trudnoći mogu da budu malo viši pa za vreme umerene aktivnosti mogu da dođu do 130 otkucaja u minuti.
Ako su otkucaji srca niži od 50 u minuti, to stanje se naziva bradikardija, a ako su viši od 100 u mirovanju, to se naziva tahikardija. Problematično je i ako se otkucaji srca nakon podizanja, na primer nakon treninga, dugo se ne spuštaju.
Da li je normalno da osjećam srce kako kuca?
Doživljaj kao da osjećate kucanje srca je čest i raširen među ljudima. Većina ljudi može da osjeti kucanje srca dok leži na lijevoj strani i to je sasvim normalno. To nije pokazatelj bolesti srca već samo jače kontrakcije.
Ako osjećate da vam srce nepravilno kuca i to periodično u dužem razdoblju, postoji mogućnost da se radi o aritmiji ili nepravilnom kucanju srca. Postoje tahiaritmije i bradiaritmije, one s ubrzanim i one s usporenim otkucajima.
Aritmija je opasna po život, a uz osjećaj nepravilnog kucanja srca pojavljuju se crnilo pred očima, nestabilnost u stajaćem položaju, sinkopa ili kratkotrajan gubitak svijesti.
Dugotrajno i ponavljajuće nepravilno kucanje srca znak je da treba da posjetite ljekara.
Kako da izmjerite otkucaje srca?
Kod kuće takođe možete da izmjerite puls bez aparta. To činite uz pomoć kažiprsta i srednjeg prsta, ali ne i palca. Palac ima prejak stisak i teže ćete uz njega dobiti rezultate.
Evo postupka kako da izmjerite puls na vratu i na zglobu:
– stavite kažiprst i srednji prst na bočni dio vrata srednjim pritiskom, najbolje je da naciljate žilu vrata
– brojite otkucaje jedan minutu, to jest, 60 sekundi pa uporedite s gore navedenim vrijednostima
– za mjerenje otkucaja na zglobu takođe koristite kažiprst i srednji prst koje ćete srednjim pritiskom nasloniti na unutrašnji dio zgloba
– brojite otkucaje u toku jednog minuta
– lakše ćete ga izmjeriti ako vam je ruka usmjerena prema dolje
Izvor-CdM