Pljevaljske novine web portal
Povezane vijesti
Led sa Antarktike koji se ubrzano topi izaziva dramatično usporavanje dubokih okeanskih struja, što može imati katastrofalan učinak na klimu, pokazuje novo istraživanje.
reklama
Protok vode duboko u moru koji pokreće morske struje mogao bi da se do 2050. smanji za 40 odsto, kaže tim australijskih naučnika.
Morske struje po svijetu prenose neophodnu toplinu, kiseonik, ugljenik i važne nutrijente. Prethodna istraživanja sugerišu da bi usporavanje Sjevernoatlantske struje (čiji je Golfska struja dio) moglo da izazove veliko zahlađenje u Evropi. Nova studija, objavljena u časopisu Nature, takođe upozorava da bi usporavanje struja moglo da smanji sposobnost svetskih mora i okeana da apsorbuju ugljen-dioksid iz atmosfere.
Izvještaj naglašava da je Zemljina mreža okeanskih struja djelimično vođena kretanjem gušća, slanije morske vode u blizini Antarktike. Ali kako se glečeri tope, morska voda postaje manje slana i rijeđa, pa se njeno kretanje prema dnu usporava.
Naučnici tvrde da ove dubokomorske struje, ili „prevrtanje“ vode, na severnoj i južnoj hemisferi bile su relativno stabilne milenijumima, ali ih sada remeti klima koja se zagrijeva.
„Naši modeli pokazuju da ako emisije ugljenika nastave rastu trenutnom brzinom, onda će Antarktička struja usporiti za 40 odsto u narednih 30 godina, što može dovesti do dela ukupnog kolapsa okeanskih struja“, kaže vođa studije profesor Metju Ingland .
Dr Adel Morison , koja je doprinela izveštaju, objasnila je da kako okeanske struje usporavaju, voda na površini brzo dostiže svoj kapacitet da apsorbuje ugljenik, ali se onda ne zamenjuje vodom iz dubokog mora sa dezasićenim ugljenikom. Atlas studija je 2018. godine otkrila da je sistem cirkulacije vode u Atlantskom okeanu sada slabiji nego što je bio u kom trenutku u proteklih 1.000 godina i da se značajno promenio u poslednjih 150 godina.
Protok vode duboko u moru koji pokreće morske struje mogao bi da se do 2050. smanji za 40 odsto, kaže tim australijskih naučnika, piše BBC.
Morske struje po svijetu prenose neophodnu toplinu, kiseonik, ugljenik i važne nutrijente. Prethodna istraživanja sugerišu da bi usporavanje Sjevernoatlantske struje (čiji je Golfska struja dio) moglo da izazove veliko zahlađenje u Evropi. Nova studija, objavljena u časopisu Nature, takođe upozorava da bi usporavanje struja moglo da smanji sposobnost svetskih mora i okeana da apsorbuju ugljen-dioksid iz atmosfere.
Izvještaj naglašava da je Zemljina mreža okeanskih struja djelimično vođena kretanjem gušća, slanije morske vode u blizini Antarktike. Ali kako se glečeri tope, morska voda postaje manje slana i ređa, pa se njeno kretanje prema dnu usporava.
Ove dubokomorske struje, ili „prevrtanje“ vode, na severnoj i južnoj hemisferi bile su relativno stabilne milenijume, ali ih sada remeti klima koja se zagrijeva, kažu naučnici.
„Naši modeli pokazuju da ako emisije ugljenika nastave rastu trenutnom brzinom, onda će Antarktička struja usporiti za 40 odsto u narednih 30 godina, što može dovesti do dela ukupnog kolapsa okeanskih struja“, kaže vođa studije profesor Metju Ingland .
„Da okeani imaju pluća, ovo bi bilo jedno krilo“, kaže okeanograf Ingland sa Univerziteta Novog Južnog Velsa u Sidneju.
Potencijalno zahlađenje u Evropi
Studija je takođe sugerisala da bi Atlantska meridionalna preokretna cirkulacija (AMOC), čija je dio topla Golfska struja, mogla da ohladi okean i severozapadnu Evropu i utiče na morski ekosistem.
Senzacionalistički opis zatvaranja AMOCA-e prikazan je u filmu katastrofe 2004. „Poslije sjutra“.
Ipak, dr Morison kaže da usporavanje Južne struje ima veći uticaj na morski ekosistem i Antarktik.
„Morske struje donose na površinu važne hranljive materije koje tonu na dno kada organizmi umru, čime se obnavljaju zalihe hranljivih materija za globalni ekosistem i za riblji fond. Druga velika implikacija koju bi ovo moglo imati ubrzano topljenje Antarktike u budućnosti. Naime, vreme se otvara put toplim vodama koje mogu da ubrzaju otapanje, što u okean unosi još rijeđu, otopljenu vodu, što još više usporava cirkulaciju“, kaže dr Morison.
Naučnici su dokazali 35 miliona sati tokom dvije godine praveći svoje modele, što sugeriše da bi cirkulacija dubokog okeana na Antarktiku mogla da se uspori dvostruko brže nego u sjevernom Atlantiku.
„Nevjerovatno je vidjeti kako se sve dešava tako brzo. Čini se da trenutno uzima brzinu. To je glavna vijest“, kaže klimatolog Alan Miks sa Državnog univerziteta Oregon, autor izvještaja za Međuvladin panel za klimatske promjene (IPCC).
Izvor-CdM
